Len można prać zarówno ręcznie, jak i w pralce. Większość pralek posiada już tryby dostosowane do różnego rodzaju odzieży, a jeśli nie, podpowiem Ci, jakie ustawienia należy wybrać, aby len uprać bez uszczerbku na jego strukturze. Należy wybrać temperaturę wody nie większą niż 40 stopni. Co ciekawe, większość odzieży powinno się prać w temperaturze 30-40 stopni, a jej podwyższanie nie sprawia, że ubrania są doprane dokładniej. Przy praniu ręcznym woda powinna być letnia lub lekko ciepła, na pewno nie nieprzyjemnie gorąca. Pralka powinna być wypełniona nie więcej, niż w połowie, aby ubrania mogły swobodnie się poruszać. Unikniesz w ten sposób silnych zagnieceń oraz pozwolisz swobodnie wypłukać wszelki nadmiar detergentu. Obroty bębna w czasie wirowania nie powinny przekraczać ilości 400 obrotów na minutę (dla porównania obroty dla tkanin bawełnianych i dzianin, czyli zwykle prania codziennego, nie powinny być wyższe, niż 900 obrotów; obroty rzędu 1200-1600 mogą powodować nieodwracalne zagniecenia oraz mikropęknięcia włókien). Jeśli pierzesz ręcznie, staraj się tkaninę lekko wycisnąć, ale nie wyżymaj jej. Możesz odcisnąć nadmiar wody w czystą ściereczkę lub ręcznik, zwijając je w rulon wraz z ubraniem.
Len należy suszyć w stanie rozwieszonym, w swobodnym dostępie świeżego powietrza. Jednak latem uważaj, aby nie wystawiać mokrego prania na palące słońce. Może ono spowodować szybsze blaknięcie koloru, a gdy pranie wisi zbyt długo, przesuszenie tkaniny i jej sztywność, większą podatność włókien na kruszenie i pękanie. Mokre ubranie strzepnij kilka razy w powietrzu i wieszaj wyprostowane - pod własnym ciężarem wyprostuje się część zagnieceń, jeśli natomiast powiesisz je niedbale i zmięte jak kulkę papieru, te zagniecenia się utrwalą. Ubrania możesz zdjąć jeszcze lekko wilgotne, gdyż takie najłatwiej jest uprasować. Nie należy suszyć ubrań z lnu w suszarce bębnowej. Nie mówię, że ubranie będzie zniszczone już po jednym takim zabiegu, jednak suszarki bębnowe mają tendencję do przesuszania tkaniny, co wpływa zarówno na mniejszą trwałość włókien, jak i na utrwalanie się zagnieceń materiału.
Prasuj ubrania lniane lekko wilgotne lub użyj atomizera aby spryskać je wodą. Najlepiej sprawdzi się żelazko parowe, jednak jeśli nie posiadasz takiej opcji, prasuj zawsze na lewej stronie lub przez ściereczkę, aby uniknąć wyświecania się zgrubień materiału. Temperatura żelazka nie powinna przekraczać 200 stopni, często wystarczy już 150 stopni, czyli dwie kropki na pokrętle żelazka. Jeśli napotkasz trudne do rozprasowania zagniecenia, spróbuj nieco mocniej je zmoczyć. Obiecuję jednak, że prawidłowo wyprany i wysuszony len nie prasuje się trudno, co więcej, często wygląda wystarczająco dobrze nawet bez prasowania. Dotyczy to zwłaszcza luźniejszych i marszczonych krojów oraz lnu kreszowanego, którego wręcz nie powinno się prasować. Kroje z zakładkami i zdobieniami lepiej wyglądają jednak lekko przeprasowane.
Przechowuj ubrania lniane w pozycji pionowej, z dostępem powietrza. Tkanina najlepiej zachowa swoje właściwości przez długie lata, jeśli powiesisz ją na wieszaku w szafie. Unikaj wrzucania sezonowych ubrań do foliowych worków i przechowywania na strychu czy w piwnicy. Proponuję stworzenie szafy kapsułowej, dzięki czemu będziesz mogła ubrania nosić przez cały rok, a nie tylko sezonowo :).
Dla naturalnych tkanin najlepsze jest to, co intuicyjnie kojarzy się z naturą-
delikatność, świeże powietrze, naturalne środki do pielęgnacji, unikanie nadmiernego tarcia i mechanicznych uszkodzeń.
Ta zasada sprawdza się zarówno dla zdrowia ubrań, jak i naszej skóry i środowiska.
Jak dbać o len
Jak prać, suszyć i prasować len, aby służył przez lata?
Czy len naprawdę tak bardzo się gniecie, trudno prasuje i skomplikowanie pierze?
Według mnie pielęgnacja lnu wcale nie jest tak trudna i wyjątkowa, jak może się wydawać. Nie trzeba również spędzać długich godzin przy żelazku, aby ubrania lniane wyglądały dobrze. Sukienka z lnu będzie wyglądać przepięknie nawet przekazana następnemu pokoleniu, a dbanie o nią wcale nie musi być skomplikowane. Pozwól, że ułatwię Ci to zadanie kilkoma podpowiedziami.
Len należy traktować z czułością i szacunkiem, co jednak nie znaczy, że trzeba się z nim obchodzić, jak z jajkiem ;) . Wystarczy, że nie będziesz starała się prasować go żelazkiem gorącym jak piec hutniczy, nie będziesz go prała we wrzątku, i nie spróbujesz wycisnąć jak cytryny. Naprawdę. Już tłumaczę, jak najłatwiej dbać o lniane ubrania, aby posłużyły długo i nie niszczyły się, a miękły z każdym praniem.
Len można prać rzadko. Jego niska przyczepność do cząsteczek brudu i niewielkie pochłanianie zapachów sprawiają, że nie musisz koszuli czy sukienki wrzucać do pralki po każdym praniu, czasem wystarczy je powiesić w przewiewnym miejscu, aby pooddychały swobodnie. Dostęp świeżego powietrza sprawi, że spokojnie będziesz mogła je nosić jeszcze dzień czy dwa. Jeśli jednak zdecydowanie nadają się już do prania, możesz to zrobić zarówno ręcznie, jak i w pralce. Każde pranie zmniejsza ilość pozostałości pektyn roślinnych, dzięki czemu tkanina jest coraz bardziej miękka i przyjemna w dotyku.
Len należy prać w naturalnych lub delikatnych detergentach. Tyle, że ta zasada powinna być stosowana do każdego rodzaju odzieży, jeśli zależy Ci, aby nie produkować mikroplastiku i powodować jego spływania do ścieków, nie narażać się na alergie spowodowane nadmierną ilością detergentów i środków zapachowych oraz podrażnienia skóry przy praniu ręcznym, dbać o trwałość wszystkich tkanin i swojej pralki. Tak więc płyn do tkanin delikatnych czy proszek ekologiczny wystarczą, aby Twoje ubranie odświeżyć i oczyścić. Wyjątkowo trudne plamy możesz spróbować wyczyścić mydełkiem odplamiającym, kokosowym lub płynem do naczyń, pamiętaj jednak aby nie używać silnie żrących odplamiaczy ani wybielaczy. Takie środki mogą powodować kruszenie się włókien tkaniny (nie tylko lnianej), i narażać potraktowane miejsce na uszkodzenia w przyszłości, np przetarcia czy podatność na rozdarcie. Mogą też spowodować wyblaknięcie lub zmianę koloru w miejscu, w którym zostały nałożone. Mocne detergenty wypłukują także ligniny, które stanowią naturalną barierę przeciwko promieniowaniu UV.
Aleksandra Perczak
Pracownia odzieży autorskiej
Wolno
Aleksandra Perczak
kontakt@wolnopracownia.pl